Rozwód i separacja / Co to jest separacja?
Jeśli chcesz faktycznie rozstać się ze swoim małżonkiem, ale nie jesteś psychicznie gotowa/y na przechodzenie procedury związanej z orzeczeniem rozwodu, rozwiązanie może stanowić wystąpienie o orzeczenie separacji. Separacja jest również doskonałym rozwiązaniem dla tych wszystkich, którzy wprawdzie są zdecydowani na definitywne zakończenie związku, ale z przyczyn religijnych bądź rodzinnych nie mogą lub nie chcą przeprowadzać rozwodu.
Na czym polega separacja i jakie są jej skutki?
Separacja polega na sądowym uregulowaniu faktycznego rozłączenia małżonków, bez rozwiązywania związku małżeńskiego. Separacja może być rozwiązaniem tymczasowym służącym pogodzeniu się małżonków, może również stanowić etap przejściowy przed wystąpieniem z pozwem rozwodowym.
Uwaga! Orzeczenie separacji nie wyklucza orzeczenia w przyszłości rozwodu.
Uzyskać separację jest dużo łatwiej niż rozwód, bowiem do jej otrzymania konieczne jest udowodnienie tylko jednej przesłanki, tj. zupełnego rozkładu pożycia między małżonkami (w przypadku rozwodu trzeba jeszcze udowodnić, że rozkład pożycia ma charakter trwały). W przeciwieństwie do rozwodu z żądaniem separacji może wystąpić również małżonek wyłącznie winny rozkładowi pożycia.
Separacji nie można orzec jedynie w dwóch wypadkach:
-
jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków
-
gdyby orzeczenie separacji było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego
Na skutek orzeczenia separacji małżeństwo wprawdzie formalnie nadal trwa, jednak małżonkowie nie mają obowiązku wspólnego pożycia. W praktyce oznacza to tyle, że mogą oni prowadzić zupełnie odrębne życia, oddzielnie zamieszkiwać, prowadzić odrębne gospodarstwa domowe. Do najważniejszych praktycznych skutków separacji należy powstanie między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej. Polega on na tym, że każdy z małżonków zachowuje majątek nabyty po orzeczeniu separacji i zarządza nim samodzielnie. Sąd może także w wyroku orzekającym separację dokonać podziału majątku wspólnego - nabytego w trakcie trwania małżeństwa. Jeżeli któryś z małżonków zaciągnie zobowiązanie po orzeczeniu przez sąd separacji, będzie odpowiadał za swoje długi samodzielnie.
Najważniejsze skutki orzeczenia separacji to:
-
powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej
-
odsunięcie pozostającego w separacji małżonka od dziedziczenia ustawowego
-
wpisanie wzmianki o separacji do aktu małżeństwa
-
uchylenie domniemania, że dziecko urodzone przez żonę pozostającą w separacji jest dzieckiem męża
Orzekając separację sąd - tak samo jak przy rozwodzie - reguluje takie kwestie jak:
-
ustalenie winy rozkładu pożycia
-
ustalenie sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem stron
-
ustalenie wysokości świadczeń alimentacyjnych na rzecz wspólnych małoletnich dzieci
Ważne! W przypadku orzeczenia separacji małżonek nie ma możliwości powrotu do poprzedniego nazwiska, ani nie może zawrzeć nowego związku małżeńskiego.
Alimenty dla małżonka – po orzeczeniu separacji
Sąd w wyroku ustanawiającym separację obowiązkowo określa wysokość alimentów na rzecz wspólnych małoletnich dzieci obydwojga małżonków. Warto jednak pamiętać, że podobnie jak przy rozwodzie, w określonych sytuacjach alimentów może domagać się jeden z małżonków także bezpośrednio na siebie.
Zasadą jest, że małżonek, który nie jest uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, jeśli znajduje się w niedostatku, może żądać środków utrzymania w zakresie odpowiadającym swoim usprawiedliwionym potrzebom oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Natomiast jeśli jeden małżonek został uznany za wyłącznie winnego, a separacja pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, małżonek winny, na żądanie niewinnego, obowiązany jest przyczyniać się do zaspakajania usprawiedliwionych potrzeb niewinnego, choćby ten nie znajdował się w niedostatku.
Zniesienie separacji
Sąd orzeka o zniesieniu separacji na zgodne żądanie małżonków - z tą chwilą ustają wszystkie skutki separacji. Znosząc separację sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem małżonków.
Uwaga! Sąd znosząc separację może utrzymać między małżonkami rozdzielność majątkową.
Koszty
Opłata sądowa od pozwu o separację złożonego przez jednego z małżonków wynosi 600 zł, jeżeli jednak separacja ma być orzeczona na zgodny wniosek małżonków opłata wyniesie tylko 100 zł.